Κόντευε να τελειώσει το τσιγάρο, όταν άκουσε αρκετά κοντά του τα σερνάμενα παπούτσια του Καζά.
- Τι γυρεύεις εδώ;
- Ετοιμαζόμουνα να κατέβω.
- Θέλω να μάθω από πού είσαι.
- Στην Αθήνα γεννήθηκα, απάντησε με κάποια συστολή ο νεαρός.
- Αθηναίοι και οι γονείς;
- Μάλιστα
- Και οι παππούδες; Επέμεινε ο καπετάνιος.
- Από χωριά της Μακεδονίας, είπε ο καμαρότος και άπειρος ακόμη στους κανόνες συμπεριφοράς προς τους ανωτέρους, και κυρίως προς το νούμερο ένα της κλίμακας, παραπήρε θάρρος και πέταξε, με κάποιο πάντως δισταγμό, φαίνεται πως άρχισε να σας λείπει το χωριό σας.
Ο Αυγουστής δεν μπορούσε να πει στο ξένο παιδαρέλι τα γραφικά του επαγγέλματος, δική μου χώρα είναι τα νερά από τον αφρό ως τον πάτο, πρωτεύουσα το βαπόρι, επίσημη γλώσσα το σουέλ, επίσημο θρήσκευμα το ιερό βλαστημίδι και νόμισμα η μούντζα, ο νεαρός θα τον έπαιρνε για πειραγμένο στα μυαλά. Γύρεψε κάπως απλούστερα λόγια και βρήκε αυτά.
- Η πατρίδα είναι μέσα στο ναυτικό σάκο, φόδρα για τα σώβρακα, τα γράμματα και τα λεφτά.
Τι να πει ο Καζάς;
- Για να το κάνω λιανά, για μένα ο τόπος μου είναι μια ζουμερή ντομάτα κομμένη στα τέσσερα με χοντρό αλάτι, συμπλήρωσε ο καπετάνιος και έστησε αφτί για ν’ απολαύσει την έκπληξη του άπραγου νεαρού, που η ζωή δε θ’ αργούσε να του καταργήσει κι αυτουνού άχρηστες νοσταλγίες και να του κάτσει μοιραία βάρη.
- Μα δεν αγαπήσατε τίποτα εκεί; ρώτησε ζαβλακωμένος ο Καζάς.
Ο Αυγουστής ζύγισε μέσα του την κατάσταση και καθώς έκανε μεταβολή για να κατέβει άλλη μια βόλτα στο μηχανοστάσιο, και καθώς τον χτυπούσε ο αέρας, και καθώς στο νου του σήκωσαν ξαφνικά κεφάλι τα παλιά κεφάλαια της ζωής του, αναρωτήθηκε κι ο ίδιος αν αγαπούσε βαθιά κάτι εκεί και βρήκε μια οριστική απάντηση.
- Τη Μικρασιατική Καταστροφή και τη Λίτσα Τσίχλη.
(Ιωάννα Καρυστιάνη, "Σουέλ", Καστανιώτη: Αθήνα 2006, σσ. 144-145).
Απαντήστε στις ακόλουθες ερωτήσεις
Α. Αποδώστε σε μία παράγραφο την περίληψη του κειμένου.
Β. Συνοψίστε τα θετικά και τα αρνητικά του επαγγέλματος των ναυτικών.
Γ. Θα επιλέγατε μία τέτοια επαγγελματική πορεία; Γιατί ναι; Γιατί όχι;
Δ. Στις καλοκαιρινές σας διακοπές στην Ελλάδα έχετε έρθει σε επαφή με ναυτικούς; Σας έχουν αναφερθεί σε κάποια ιστορία τους; Αν ναι, διηγηθείτε την στους συμμαθητές σας.
Ε. Αναπτύξτε σε έκθεση ιδεών τα εξής ερωτήματα α. Ποιο είναι το νόημα της πατρίδας ή της καταγωγής ή της ιστορίας για σας και β. Κατά πόσον αυτές οι έννοιες επηρεάζουν τις προσωπικές επιλογές του ατόμου;
ΣΤ. Γραμματικές παρατηρήσεις
α. Να κλίνετε τα εξής ουσιαστικά: ο παππούς, το επάγγελμα το θρήσκευμα, το γράμμα, ο τόπος, η έκπληξη, το βάρος, η κατάσταση, η απάντηση.
β. Να βρείτε τα παράγωγα ουσιαστικά των εξής ρημάτων: τελειώνω, ακούω, γυρεύω, κατεβαίνω, μαθαίνω, επιμένω, λέω, αρχίζω, βρίσκω, συμπληρώνω, απολαμβάνω, καταργώ, κάθομαι, αγαπώ, ζυγίζω, χτυπάω.
γ. Να βρείτε τα αντίθετα των λέξεων: τελειώνω, κοντά, εδώ, κατεβαίνω, απαντώ, άπειρος, δισταγμός, ξένος, πάτος, επίσημος, απλός, μέσα, ζουμερός, χοντρός, άπραγος, ζωή, άχρηστος, αγαπώ, παλιός, βαθύς.
